Aslen Yemenli olan Hz. Üveys, Murad kabilesinin bir kolu olan Karen'e mensuptur. Hangi tarihte doğduğuna dair bir kayda rastlanılamamıştır. Muhadramun'dandır. Muhadram tabiri, hadisçilerin ıstılahına göre hem câhiliye zamanını, hem de Peygamberimizin peygamberlik zamanını idrâk edip de Efendimizi (asm) görme şerefine nail olmaksızın, müslüman olanlara verilen isimdir.
Uveys el-Karanî hazretleri de bunlar arasında sayılmaktadır. (Ahmed Naim, Tecrid-i Sarih Tercümesi, 1/35)
Sahabe-i kiramdan birçok zatla görüşen Üveys, hem tâbiunun büyüklerinden hem de müslümanların hayırlılarından sayılmıştır. (İbnü’l-Esir, Üsdül-Gabe, 1/179)
- Ahmed b. Hanbel’in İbn Ebi Leyla tarikıyla rivayet ettğine göre, Peygamberimiz“Tabiilerin en hayırlısı Uveys(el-Karanî)dir” buyurmuştur. Hafız Heysemi, bu hadis senedinin sağlam olduğunu belirtmiştir. (bk. Mecmau’z-zevaid, h. no: 16440)
Müslim'in Üseyr b. Câbir'den naklen yaptığı rivayette şöyle denilmiştir:
"...Kûfeliler Hz. Ömer'e gelmişler. İçlerinde Üveys’le alay eden bir adam varmış, Hz. Ömer: Burada Karnilerden kimse var mı? diye sormuş, hemen bu şahıs gelmiş, Hz.Ömer: Şüphesiz ki, Resulullah (asm) şöyle buyurdu:
"Size Yemen'den Üveys denilen bir adam gelecek. Yemen'de bir annesinden başka kimse bırakmıyor. Kendisinde beyazlık vardı. Allah'a dua etti de onu kendisinden giderdi. Yalnız bir dinar veya dirhem yeri kadar kaldı. Ona sizden kim rastlarsa sizin için istiğfar ediversin." (Müslim, Fadailu’s-Sahabe, 223-224)
- Yine Üseyr b. Câbir'in Hz. Ömer'den yaptığı rivayette, Peygamberimizin, Uveys için "... Eğer Üveys, Allah adına yemin etse Cenab-ı Hak elbette O'nu yemininde doğru çıkarır. Senin için dua etmesine imkan bulursan ondan dua iste.” demiştir. Hz. Ömer de Hz. Üveys'e “Benim için istiğfar ediver!” demiş, O da “Ömer için İstiğfarda bulunmuştur. (bk. Müslim, Fadailu’s-Sahabe, 225)
Hz. Peygamberin (asm) hırka-i şerifini Üveys el-Karanî’ye Hz. Ömer ve Hz. Ali’nin götürüp teslim ettiğine dair bilgiler vardır. Ancak bunların sıhhat derecesini bilemiyoruz. (bk. TDV İslam Ansiklopedisi, Hırka-i saadet md.)
Bizi sosyal medyada paylaşın: