Sûfilerin en çok söyledikleri sözlerden biri de varidat kelimesidir. Vârid kulun, kasdı olmaksızın kalbe gelen Hâtırlar (havâtır, ilham, feyz) dır.
Havâtır kabilinden olmayan vâridler de vardır (Bazı vârid söz nevinden, bazısı ise mana ve bilgi nevindendir).
Vâridler bazen Hakk’tan, bazen ilimden (zahirî ve bâtını bilgilerden) gelir. Bu duruma göre varidat havâtırdan daha umumî bir ıstılahtır. Çünkü havâtır, hitap (söz) nevinden olan veya bu manaya gelen şeylere (ilham ve feyze) mahsus bir ıstılahtır. Varidat ise sürür varidi, hüzün varidi, kabz varidi, bast varidi vb. gibi manalara (ve hâllere) de şâmil olan bir ıstılahtır.
