22. "Hak kapalı değil açıktır. Perdeli olan sensin. Sen kendine bakmayıp başka şeye bakıyorsun. Sen perdeli olduğun için Hakk'ı göremiyorsun. Ayıplarını bul, perdeyi kaldır." 23. "Ey derviş sakın ha! Hak'tan başkasından bir şey bekleme. Veren O'dur. O halde veren varken başkasından isteme." Bir şeyi yapan görünen âlettir. Fakat asıl yapan ustadır. Aleti görüp de ustayı unutma! Buna uyarak düşün de Allâh'tan başka bir kimseye gitme. Her yere Allâh ile git. "Allâhım dilerse bu adam ban yardım eder" de. Eğer o kişi o işini yapmazsa ona darılma. Çünkü onu yaptırmayan Allâh'dır.
24. "Ey âşık, eğer Allâh'ın vasfı, fiili ve şefkâtinden, iyi düşünceler çıkaramıyorsan, doğduğun günden bulunduğun ana kadar Allâh'ın sana yaptığı muamelelerine bak da Allâh'ı an ve Allâh'ı sev.
25. "Ey derviş, ey âşık, mahluktan mahluka dönme. Dönersen dolap beygiri gibi olursun. Bütün mâsivadan Allâh'a göç, Allâh'a dön. Çünkü bütün seyirler O'nda sona erer.
Ey âşık, kemâle ermek istiyorsan, bütün kâinat ve mahlukattan Allâh'a göç. Hattâ; Cennet, hûri, gılmandan dahi vazgeçip Allâh'a göç. Çünkü bütün seyirler Allâh'da sona erer.
Allâh Resûlu (s.a.v.) buyuruyor: "Bir kimsenin hicreti, Allâh'a ve Resûlüne olursa, onun gittiği yerde Allâh ve Resûlullâh bulunur. Eğer onun hicreti dünya ve güzel kadın olursa, onun gideceği yerde dünya ve güzel kadın olur." (Buhari).
26. "Seni yürütmeyen kimse ile (Ehl-i dünya ile) sohbet etme. Seni Hakk'a götürmeyenle konuşma. Hak'tan bahsetmeyenden kaç. Çünkü o, seni yoldan çıkarır."
İyi yaptığını kötü, kötü yaptığını iyi diyen adamla görüşme. İlmen senden aşağı olandan fayda sağlanmaz. İlmen, rütbe yönünden senden yüksek olanla görüş ki seni yükseltsin. Akranınla bile konuşma. Ehli âşıkla, Allâh yolunda olanla görüş. Seni yokluğa götürenle görüş, sofularla da görüşme. Aşıkla, yokluğunu gösterenle ve seni Allâh'a yaklaştıracakla görüş.
Bir zahidin kalbinden zuhur eden amel az olsa da yeterlidir. Bir dünya düşkününün ameli çok olsa bile, çok değildir.
Şunları yaparsan Cennetlik olursun, şunları yaparsan Cehennemden kurtulursun diyene bakma. Yaptığına değil, Allâh'a güven. Yalvar ama, yalvarmana değil Allâh'a güven.
el-Hıkemü'l Atâiye Şerhi
