Hayri Baba Kaddesallahu Sırruh Hazretleri ihvanlarına bir sohbetinde şeyhlikten bahisle şöyle anlattı: Tarikatı Aliyeyi asker topluluğuna benzetebilirsiniz. Zaten Allah Celle Celaluhü Hazretlerinin ve Resulünün askerleridir. Manen onların hizmetindedir.
Nasıl ki askerlikte askerlerin varlık gayesine uygun olarak sevk ve idaresi, talim ve terbiyesi ve yetiştirilmesi hususunu nasıl devlet, subaylar emrine vermiş ise, subaylık rütbe sırasında onbaşısından tut ta Genelkurmay başkanına kadar olan kademelerdeki komutanların hepsine birden subay deniyorsa tarikatta da aynen böyle bir meşayıh liyakatli bir müridine bir manevi onbaşılık veriyor, bir rütbe takıyor, bu zat da şeyhlik ediyor. Kendi rütbe ve selahiyetine göre nasıl askerlikte subaylar rütbesinin alt kademesi onbaşılık ise şeyhliğinde askerlik usulüne göre mi-sallandırdığımıza göre o onbaşı olan zat şeyhlik makam ve rütbe esasına göre manevi bir asteğmen demektir. Bu manevi komuta sırasına göre, ta üst kademede yani genelkurmay başkanı bir şahsa da şeyh deniliyor, kendisine bir onbaşılık yani asteğmenlik verilen şahsa da şeyh deniliyor. O, en üst kademe ve rütbede olan zat da şeyhlik ediyor, o en alt kademede ve rütbede olan da şeyhlik ediyor. O da şeyh, öbürü de şeyh. Hayri Baba Kaddesallahu Sırruh Hazretleri tarafından böyle izah edilip açıklanınca cemaatten biri Hayri Baba Kaddesallahu Sırruh Hazretlerine hitaben "Efendim, peki zahirde niçin birbirlerine itaat etmiyorlar? Nasıl askerlikte bir yüzbaşı bir binbaşıya "Peki Efendim, baş üstüne komutanım" diyorsa yüzbaşı rütbesinde şeyhlik eden bir zat diğer kendisinden üst kademede binbaşı rütbesinde olan bir şeyhe, bir zata niçin itaat edip "Peki Efendim, baş üstüne efendim" demiyor" diye sordu. Hayri Baba Kaddesallahu Sırruh Hazretleri "îtaat etmez olur mu? İtaat eder, "Peki Efendim, baş üstüne efendim" der. Çünkü bu düzeni kuran kullarını böyle çeşitli iltifatlar ile rutbelendiren Cenab-ı Hak Celle Celaluhü Hazretlerinin kurduğu bu düzenin hilafına kimse bir iş yapamaz. Birbirine manen itaat eder. Amma, zahiren görünen itaatsizliği nefsinden geliyor çünkü nefsi bırakmıyor. Ruhen birbirini tanır ve üst kademeden gelen yani Cenab-ı Allah Celle Celaluhü Hazretlerinden gelen emir emredildiği şekilde bir düzen, bir bağlılık ve bir disiplin içinde aynen uygulanır" diye izah ettiler.
Kaynak: ``Halisa ve Seçkinleri´´ Vesile olanlara teşekkürü borç biliriz.
